Ποια είναι τα “συστατικά” της ευτυχίας και πώς τα ενισχύουμε στα παιδιά μας;

Η απάντηση οποιουδήποτε γονέα – ανεξαρτήτως εθνικότητας, θρησκείας, φύλου, ηλικίας ή οποιουδήποτε άλλου χαρακτηριστικού – στην ερώτηση “Τι εύχεσαι για το παιδί σου;” είναι μία και μοναδική: “Να είναι ευτυχισμένο”. Με αυτόν τον στόχο συχνά προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε τις επιθυμίες των παιδιών αλλά η πραγματική ευτυχία – αυτή που διαρκεί και που θα τα ακολουθήσει στην ενήλικη ζωή τους – είναι πολύ περισσότερα πράγματα από μια στιγμή ικανοποίησης.

Πώς λοιπόν μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αισθάνονται ευτυχισμένα τώρα αλλά και στο μέλλον; Ποια είναι τα “συστατικά” της ουσιαστικής, αληθινής ευτυχίας;

Οι έρευνες των τελευταίων χρόνων δείχνουν ότι μετά την εξασφάλιση των βασικών μας αναγκών (π.χ. στέγη, ασφάλεια, τροφή), η ευτυχία μας δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από εξωτερικούς παράγοντες. Μπορεί η αγορά του playstation να έκανε πολύ χαρούμενο τον Γιώργο και η καινούρια μπλούζα να ενθουσίασε τη Μυρτώ, αλλά αυτά τα συναισθήματα σε λίγο χρόνο θα ξεθωριάσουν και θα χάσουν κάθε αντίκρισμα στο συνολικό αίσθημα ευτυχίας των παιδιών.

Πιο συγκεκριμένα, οι κεντρικοί άξονες της ευτυχίας φαίνεται να είναι:

• Ο βαθμός αισιοδοξίας ή απαισιοδοξίας που μας χαρακτηρίζει, αφού επηρεάζει σημαντικά την ερμηνεία των εμπειριών μας.
• Οι υγιεινές συνήθειες, όπως η σωματική άσκηση, η καλή διατροφή, η ξεκούραση, η σύνδεση με άλλους ανθρώπους κ.λπ.
• Τα θετικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας και συμπεριφοράς όπως η ευγένεια, η ειλικρίνεια, το νοιάξιμο για τους άλλους, η αυτοπειθαρχία, η προσπάθεια για αυτοβελτίωση, η ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε κ.λπ.

Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται δύσκολα στην εφαρμογή τους, αλλά – αν το καλοσκεφτείτε – είναι απλώς συνήθειες που με λίγη προσπάθεια μπορούμε να “δημιουργήσουμε” στα παιδιά και τους εφήβους που δεν έχουν ακόμα παγιώσει τον τρόπο συμπεριφοράς και λειτουργίας τους. Και ο καλύτερος τρόπος για να το κάνουμε αυτό είναι να γίνουμε εμείς το πρότυπο, αφού το ξέρουμε: τα παιδιά μαθαίνουν πολύ περισσότερο παρακολουθώντας μας παρά ακούγοντας τις συμβουλές μας.

Μην αφήνετε τις προκλήσεις της καθημερινότητας να σας επηρεάζουν αρνητικά και επικεντρωθείτε στη διαχείριση και επίλυση των προβλημάτων, αντί να παραδοθείτε στη αρνητική συναισθηματική φόρτιση που σας προκαλούν. 
Φροντίστε τον εαυτό σας, υιοθετώντας συνήθειες που προάγουν τη σωματική και ψυχική υγεία (π.χ. σωματική άσκηση, σωστή διατροφή, ουσιαστικές σχέσεις) και εξηγήστε στα παιδιά τη σημασία της αυτοφροντίδας.

Συχνά τη ξεχνάμε – εκφράστε την και τολμήστε να ρωτήσετε τα παιδιά αν αισθάνονται κι αυτά ευγνωμοσύνη για κάτι, δίνοντάς τους τροφή για σκέψη. Δώστε έμφαση όχι στην τελειότητα, αλλά στην προσπάθεια να γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, χτίζοντας έτσι ταυτόχρονα την αυτοπεποίθησή μας.

Μη θυμώσετε με τον μέτριο βαθμό στο τεστ μαθηματικών, αν είναι καλύτερος από αυτόν του προηγούμενου τεστ. Αντίθετα, συγχαρείτε το παιδί για την προσπάθεια και ευχηθείτε του να συνεχίσει προς αυτήν την κατεύθυνση, δείχνοντας έτσι ότι ο στόχος είναι η ανοδική πορεία και όχι μόνο η κορυφή.

Προσφέρετε, όποτε και με όποιον τρόπο μπορείτε σε συνανθρώπους μας που είναι λιγότερο τυχεροί και συμπεριλάβετε τα παιδιά στη διαδικασία. Να είστε ευγενικοί και ειλικρινείς με όλους και ιδιαίτερα με τα ίδια τα παιδιά.

Θα μπορούσα να συνεχίσω με άπειρα παραδείγματα, η ουσία όμως είναι μία: ο καλύτερος τρόπος για να καλλιεργήσουμε στα παιδιά τους βασικούς άξονες που η επιστήμη συσχετίζει με την ευτυχία και την ευημερία των ανθρώπων είναι να τους κάνουμε μέρος της καθημερινότητάς μας, της συμπεριφοράς και του τρόπου σκέψης μας. Έτσι, δείχνοντας στα παιδιά μας τον δρόμο για την πραγματική ευτυχία, τον ανακαλύπτουμε κι εμείς!